Балалардың сүйікті жыршысы - Мұзафар Әлімбай

Жүргізуші бала: Сәлеметсіңдер ме, балалар! Осы әнұранның өлеңін кімдер жазғанын білесіңдер ме?
Балалар жауап береді.

Жүргізуші қыз: Бүгін біз әнұранның авторы Мұзафар Әлімбаевтың шығармашылығы бойынша жарыс-ойынымызды бастаймыз. Мұзафар Әлімбай аталарың сонау қырқыншы жылдардан осы қазірге дейін дамыл таппай, құмырсқадай тынымсыз еңбек етіп, бал татыған шырын шығармаларымен бүлдіршіндерді сусындатып келе жатқан ақын. Өздерің сияқты талай жас ұрпақты өз өлең, ертектерімен сусындатқан сарқылмайтын бастау. Ендеше, бүгін біз де осы бастаудан мейіріміз қанғанша сусындайық.
“Бесік жыры” әні орындалады. Әнін жазған: И.Жақанов.
Өлеңі: М.Әлімбаевтікі

Жүргізуші бала: Балалар, «Балдәурен, шіркін балалық» атты ақын атамыздың шығармашылығына арналған жарыс-ойынымызды бастайық!
Жарыс-ойынымыздың бірінші кезегін «Көркем сөз» сайысына берсек.
Балалар өз еріктеріне қарай ақынның кез-келген төрт өлеңін жатқа оқиды.

Жүргізуші қыз: Енді Мұзафар атамыздың нақыл сөздеріне байланысты сайысымызды бастайық.Әрбір бала өз тобына көп ұпай жинау үшін менің сұрақтарыма ойланып, дұрыс жауап беруге тырысады.
Бірінші топ атамыздың аңдарға байланысты нақыл сөздерін , екінші топ құстарға байланысты нақыл сөздерін жатқа айтады.

Құстар:
• Қазым, қазым, қаңқылда,
Суда жүзіп, салқында.

• Балық ілгіш шағала,
Көк теңізді жағала.

• Жарғақ қанат жарғанат,
Қалбалақ та қаңғалақ.

• Хат тасиды көгершін,
Сол хаттарды ел алсын!

• Түйе құсты кем көрме,
Аттан озар желгенде.

Аңдар:
• Аю-туа бал құмар,
Тәттіні іздеп қаңғырар.

• Ұрланып кеп Шибөрі,
Өлексені сүйреді.

• Май басқан Борсық-
Қампиған торсық.

• Бұлан –орман тұрғыны,
Қораңа келер бір күні.

Нақыл сөздер жарысы осылай жалғаса береді.
ІІ. Мақал-мәтелдер.
Жүргізуші бала: Қазақ халқы үлгі-өнегеге бай салт-дәстүрі өте көп. Олар халқымыздың ғасырлар бойғы тұрмыс-тіршілігін бойында сақтап, оны ұрпақтан-ұрпаққа мұра етіп келеді. М.Әлімбай аталарың халық аузынан жинаған және тәрбие туралы ой елегінен өткізіп түйіндеген төл мәтелдері дерлік туындылары мақал-мәтелдері өте көп. Балалар, мен сондай мақал-мәтелдердің бірнешеуінің алғашқы бір жұбын ғана айтамын, ал сендер оны ары қарай жалғастырып, екінші жұбын тауып айтасыңдар. Ал, қане, кім тапқыр екен?
Ақынның төл мақал-мәтелдерінен:
 Түзу болса өз ісің-
Қисықтардың тезісің.

 Көп сөйлеген мылжың емес,
Көкіп сөйлеген-мылжың.

 Елдікті баяндау,
Ерлікке даярлау.

 Тәтті жеміс бұтақта,
Құттың құты кітапта.

 Отауың тар болса да,
Отаның кең болсын.

 Жалқау аға, жасық іні.
Жасытады асылыңды.
ІІІ. Жұмбақ сайысы.
Жүргізуші бала: Жарайсыңдар, балалар! Бұл жолы да тапқыр, білімді екендеріңді көрсеттіңдер. Ал енді мен сендермен жұмбақ жарысын өткіземін. Ендігі кезек жұмбақтардыкі. Барлығың дайынсыңдар ма?

Балалар: Дайынбыз.

Жүргізуші қыз:
Су ішінде өскен тау,
Су бетінде көшкен тау. (Айсберг)

Түйістіреді көзіңді көзіңе,
Жолықтырады өзіңді-өзіңе. (Айна)

Ешкім ілмеген шымылдық,
Көкжиекте көлбейді.
Бүктеуіңе көнбейді,
Сипауға да келмейді. (Сағым)

Төңкерілмейтін күбі,
Көтерілмейтін күбі.
Шүпілдеп-ақ тұрса да,
Көрінеді түбі. (Құдық)

Тұрады көтеріп
Жеңілі ауырды…
Ғұмыры өтеді
Қарық қып қауымды (Ошақ пен қазан)

Жауып алсам қақпамды,
Орнатамын ақпанды.
Ашық қойсам қақпамды,
Дей бер шілде боп қалды. (Тоңазытқыш)

Ұзын-ұзын, ұзын жіп,
Ұшына шыққан жан бар ма?
Ілби басқан ыбылжып,
Ұшына шықпас жалғанда. (Жол)

Жұмбақтар шешіледі
ІV. Жаңылтпаштар сайысы.
Жүргізуші бала: Ендігі кезекті жаңылтпаштар айтысына берейік. Кәнекей, кім шешен екен! Мықты болсаңдар, жаңылмай қайталай қойыңдар!
Жаңылтпаштар жарысы:
Сең сел емес,
Сел сең емес,
Мен сен емес,
Сен мен емес.

Шағай
Ағай,
Жанат ағайға:
Келгенің жай ма?-десе,
Жанат ағай
Шағай ағайға:
“Анау жаңа Ай ма?”-депті.

Ұшы үшкір ұшқыр үш жебе алдым
Үшеуі де үшкір, ұшқыр деп алдым.

Шұңғыл шұңқыр,
Шұңқыр шұңғыл.

Іске тіл ілесе алады,
Тілге іс ілесе алмайды.
Дән-дәулет,
Дәулет-дән,
Сән-сәулет,
Сәулет-сән.

Сауын бие ұстаған саба ыстайды,
Саба ыстаған сары қымызды
Бабында ұстайды.

Жүргізуші бала: Балалар, өздеріңе аты мәлім ағаларың Т.Байқадамовтың әніне жазылған, ақын атамыздың “Кел, билейік ” әнін қабыл алыңдар.
М. Әлімбаевтың «Кел билейік» өлеңіне жазылған, Т.Байқадамовтың әні орындалады.

V. Ойын.
Жүргізуші қыз: Достар, кезекті ойынға берейік. Сендердің қайсыларың епті, тапқыр әрі жылдам екенсіңдер. Енді соны сынап көрейік. Ендеше, “Ойыншылар” жарысын бастаймыз!

Ойын басталады

Ұшты, ұшты (Халық ойыны ізімен)
Ұшты, ұшты:
Ұзақ ұшты,
Ұшты, ұшты:
Тұзақ ұшты.

Ұшты, ұшты:
Шіркей ұшты.
Ұшты, ұшты:
Шәркей ұшты.

Ұшты, ұшты:
Бұлбұл ұшты.
Ұшты, ұшты:
Шылбыр ұшты.

Ұшты, ұшты:
Мылтық ұшты.
Ұшты, ұшты:
Бүркіт ұшты.

Ұшты, ұшты:
Шымшық ұшты.
Ұшты, ұшты:
Ұршық ұшты.
Ойынды ақын атамыздың ойын-өлеңі бойынша осылайша жалғастыра беруге болады.
VІ. Қарама-қарсы сөздер.
Жүргізуші: Балалар, сендер өте көп біледі екенсіңдер. Дұрыс жауап бергендеріңе рахмет. Ендігі кезек мағынасы қарама-қарсы қызық сөздердікі.

Ыстықта туып та,
Шыдаймыз суыққа.

Ащы терім ақты,
Жеміс өсті тәтті.

Халқың үшін жаның сал:
Қарғыс алма, алғыс ал!

Ақылсыздар ұқпайды:
Аққа қара жұқпайды.

Құштар жандар өмірге
Бас имейді өлімге.

Еңбекшіл болсаң ерінбе,
Ауырдың өзін жеңіл де.

Қорқақты батырға санама,
Жаманды жақынға санама.

VІІ. Логогриф-шарадалар сайысы.

Жүргізуші қыз: Логогриф - шараданың бір түрі. Көбінесе өлеңмен жазылады. Әуелі жұмбақтаған сөзді табу қажет, содан соң әлгі табылған сөзді бір не екі әріп қосып немесе алып тастау арқылы жаңа сөздер құрауға болады. Логогриф ерте заманнан белгілі. Оны құрастырушылар қатарында Цицерон мен Апулей де болған. Мысалы,
Бойыңдағы нәріңмін,
Анық айтсаң-жаныңмын.
Бұның шешімі “Қан”. Одан әрі :
Қоссаң дауыссыз дыбыспын,
Дастарханнан табылдым- деп жұмбақтайды. Балалар, өте қызық емес пе? Ендеше, шешеміз бе?

Балалар: Шешеміз

Мені жұтсаң,
Қуанып,
Тыныс алып тұрасың.
Қоссаң алдан бір әріп,
Маған суды құясың,
Малдарыңды суарып. (Ауа-Науа)

Құясың оған әрқашан
Қымызды мейір қанатын…
Дауыссыз дыбыс жалғасаң,
Сыныпта оқу сағаты (Саба-сабақ)

Өнеге жайын толғасаң,
Сол сөзді еске аласың,
Бір әріп қосып, ойласаң
Сүртінер затты табасың. (Үлгі-сүлгі)

Бастаушы: Осымен Мұзафар атамыздың шығармашылығына арналған сайысымыз аяқталуға жақын.

Кітапханашы: Ал, қымбатты ұландар! Өздеріңмен қоштасатын сәт туды. Бәрің шеттеріңнен алғыр, білімпаз екенсіңдер. Өздеріңе айтарым, ақын-жазушы аталарымыздың өздеріңе арналған кітаптарын көп-көп оқыңдар. Сендердің еліміздің ақылды ұл–қыздары болып өсетіндеріңе сенімдіміз!

М.Әлімбайдың әндері бойынша өткізілетін ән кешінің үлгісі

Ән кешін өткізу үшін үлкен дайындық жасаған жөн. Ең алдымен мәдениет үйі қызметкерлерімен кеңесе отырып, кештің ұйымдастыру барысын анықтап алу қажет. Кітапханашы өз оқырмандары арасынан әнсүйер талантты балаларды осы шараға қатысуларын ұйымдастырады. Сонымен қатар фонетекаңыздағы Мұзафар Әлімбайдың сөзіне жазылған әндердің күйтабағы, немесе таспаға (кассетаға) жазылған әндері болса іріктеп алыңыз.
Осы ән кешін өткізу арқылы жасөспірім оқырмандарымызды М.Әлімбай шығармашылығының жаңа қырымен таныстырып, ақын поэзиясына деген құштарлығын оятады мүмкін. Бұл жерде,әрине, кітапханашының тапқырлығы, ой-қиялының мәуелі жемісі өз міндетін атқармақ.
Ойындар
Түлкі мен қаздар
(Қырғыз ақыны Алықұл Османовтан)
Түлкі:
Қаңқ, қаңқ, қалың қаз!
Қашсаң, пана табылмас!

Қаздар:
Қулықты қой, қу түлкі,
Аузыңды жап, әрі қаш!

Түлкі:
Қаңқ, қаңқ, қалың қаз!
Ұстап жеймін, қарным аш!

Қаздар:
Атай көрме, аш түлкі,
Балапандар арық, аш.
Түлкі:
Мамыр, мамыр, мамыр қаз!
Мамырламай, бері бас!
Қаздар:
Қой, қой, түлкі, сұм түлкі,
Балапандар әлі жас!

Түлкі:
Тыңдамаймын сөзіңді,
Ұстап жеймін, кәне қаш!

Қаздар қашады, түлкі қуалайды. Осы сәтте күшік шыға келеді.

Күшік:
Әуп-әуп, әуп,әуп, аш түлкі,
Қазды күшік алдырмас!
Түлкі:
Арс,арс, арсылдақ,
Қайдан шықтың, арсылдап?!

Күшік:
Қутың-қутың қусың-ақ!
Қуып шығам, қу шұнақ!
Түлкі:
Маған бұлай үруге
Сенің әлі басың жас!

Күшік:
Әуп, әуп, әуп, әуп, аш түлкі,
Күшті болсаң, кел сынас!
Енді түлкі қашады, күшік қуалайды.

Қаздар:
Қаңқ, қаңқ, қалың қаз
Енді саған алдырмас,
Арам ниет аш түлкі,
Бас сауғалап, қаш, түлкі!
(Түлкі қашып құтылады, күшік қаздарды қайтарып алаңға қайта келеді)

Баспалдақ (ойын)
Бізде қызық ойын бар,
Ал, ықылас қойыңдар.
Кәне, тәртіп сақтайық,
Баспалдақтан аттайық.
Қайырмасы:
Баспалдақты басқанда,
Батыл атта, жасқанба!
Ең әуелі балалар тәрбиешіге қосылып, бұл әнді енді екі рет қайталап айтып шығады. Содан кейін ортаға бір бала шығып, екі орындықтың ортасына қойылған баспалдақтың текпішегіне аттап, ән ырғағымен жүріп өтеді. (Баспалдақтың ұзындығы екі метр, көлденеңі 38 сантиметр, текпішектердің арасы 20-25 сантиметр болу керек. Текпішектерді ағаштан жұмырлап жасаған жөн).
Қос аяқтап, қос қолдап,
Біз басайық баспалдақ.
Қызық ойын білеміз,
Паровоз боп жүреміз.

Қайырмасы:
Баспалдақты басқанда,
Батыл атта, жасқанба!
Бір бала басқыштың екі жақ қарғашасына екі аяғын қойып, текпішектерден қолымен ұстап, төрт тағандап, паровоз болып жүріп өтеді.
Өрт сөндіргіш ағадай
Тосқауылға қарамай.
Мұнараның басына
Тез шығамыз асыға.
Қайырмасы:
Баспалдақты басқанда,
Батыл атта, жасқанба!
Көлбеу мұнараның басына балалар басқышпен шығады.
Ойынды қайталап ойнауға болады.
Бұл ойынды М.Әлімбай Ж.Смақовпен бірге жазған.

Театрландырылған қойылымдар

Түлкінің құйрығы неге ұзын?

Қатысушылар: Ертекші, түлкі, қоян
Ертекші:Таңданар нәрсе көп екен:
Бұрында, бұрын, бұрында
Түлкіде құйрық жоқ екен,
Жалған сөз деп те ұғынба.

Құйрықтың мұң боп жоқтығы,
Жылаумен өткен көп күні.
Қашанда, қайда барса да,
Аттаса болды қаншама,
Іздері жерде қалыпты,
Сол үшін түлкі налыпты…

…Жап-жасыл ойпаң-ояңда
Жолыққан түлкі қоянға.
Ұп-ұзын құйрық шұбалған.
Қашқанда қасқыр, жыланнан,
Аяққа болып оралғы,
Бөгейді-ақ екен қоянды…
Қырсық деп хақтың сыйлығын
Қарғайды екен құйрығын.
Қапыда бұта ішінен
Қоянды қолға түсірген.
Сахнаға аңдардың маскасын киген екі бала шығады.
Түлкі тасада тығылып тұрып қоянға тап береді.

Түлкі: (қоянды алқымынан қысып, ашуланып)
Менде жоқ құйрық сенде бар,
Сен кімсің сонша?! Өл де қал!
Жексұрын мына сыңайың:
Құртып-ақ сені тынайын!

Қоян: (жалына)
Қалдыр, жалғыз жанымды!
Сіз-ақ ал осы құйрықты.
(Қоян құйрығын жұлып түлкіге береді. Зорлықшыл түлкі ойланбастан өзіне жалғап алады)

Ертекші:
Қалыпты қоян сымпиып,
Құйрықтың түбі құнтиып.
Айлакер, жауыз, қу бөтен
Сол күннен бастап түлкі екен,
Болыпты ұзын құйрықты,
Болыпты қызыл құйрықты.

Түлкі мен қоян

Қатысушылар: Ертекші, түлкі, қоян

Ертекші:
Тау мен таста жол жүріп,
Аз ғана емес, мол жүріп,
Талма түсте Түлкекең
Келе жатты болдырып.
Жортып жүрген қоянды
Көре сала бұрыштан,
Қулық сезім оянды:
Жата қалды зымыстан.
Бір уыс боп бүрісті,
Түлкі жиі ыңқылдап…
Қоян сырттай жылысты,
Құлақ түре, тың тыңдап.
Түлкі: (ыңырсып)
Қоянжан-ау, қоянжан!
Қашқалақтай жортасың?
Дерт қысқан соң омалған
Менен несін қорқасың?

Қоянжан-ау, қоянжан!
Бала жастан бірге өскен,
Көрші емес пе ек, тоғайдан
Тапқан дәмді бір жескен!!!
Мүшкіл халім!-көрсеңші,
Жатырмын ғой ауырып.
Жақынырақ келсеңші,
Қоштасайық,бауырым!

Қоян: (қулана)
Екі құлақ сөзіңде,
Екі көзім өзіңде.
Деп сұр қоян үн қатты,-
Сұрамап ем кезінде.

Елдің іші ызы-шу:
“Ессіз жүріп, ұшынба,
Түлкі,-дейді,-қызылшыл!…”
Айтшы осы сөз шын ба?

Түлкі: (момақансып)
Үйреншікті жасымнан,
Ғадетімді жасырман:
Ет жемесем екі күн,
Мұң айықпас басымнан…

Қоян: (екі қолын жайып)
Міне, осының жаман ғой!

Түлкі: (жаны ашып)
Біздің тұқым адал ғой,
Жаман мінез үшін де
Қынжылып-ақ жатырмын.
Бір қораның ішінде
Оп-оңай-ақ шатылдым.

Иісі келіп мұрныма
Жас ет пенен жас қанның,
(Қайдан шықты құрғыр,ә!)
Бір тауықты бас салдым.
“Неге ғана жедім деп”,-деп,
Құсқа жаным ашыды.
Еңіредім енді кеп,
Төктім ыстық жасымды…

Қоян:
Жемес бұрын, досым-ай,
Ойласаң ғой осылай!

Түлкі: (ойланғансып)
Тартпадым ба затыма,
Бұл не деген шірікпін:
Дәл сол жерін, қапыда
Ойлауды да ұмыттым…
Қоян:
Ұмытшақ жаман ғой,
Мен де содан қорқамын.
Сақтық керек заман ғой,-
Сол себепті жортамын…
Қалмау үшін күлкіге,
Жоламаймын түлкіге!…
Ертекші:
Алдап соғып “бүлікті”,
Қоян жымға кіріпті

Мұзафар Әлімбаев туралы қанатты сөздер..

Бірнеше буын ақындардың аттарын атасақ, олар: Тоқмағамбетов, Орманов, Тәжібаев… Молдағалиев, Шаңғытбаев, Әлімбаев, Жармағамбетов, Сейітов, Мәмбетов сияқты келісті, талантты ақындарымыз бар. Бұлар–қазақ совет поэзиясының көп ізденіп, өнерленіп өсіп келе жатқан тобы.
Қазақ поэзиясының табыскер талаптылары - осылар.
Мұхтар Әуезов

…Сіздің жалпы поэзияңыздан аңғарылатыны: онда халықтың ізгілігіне суарылған жалынды қуат-күш бар. Сіз халықтың тарихын, тілін де,нақыл сөздерін де жақсы білесіз, дәріптеп жинайсыз, зейініңізге тұтасыз. Мұндай заттың кездейсоқ еместігі әркімге мәлім.
Сіз әлі арыны басылмаған шабыстағы ақынсыз. Бергендеріңізге ризашылық білдіріп, келешегіңізге әлі де көп-көп үміт артамыз. Сіз ақырғы сөзіңізді әлі айтқан жоқсыз. Оны өзіңіз де орынды айтқан секілдісіз:
Ең жақсы өлеңімді,
Мен әлі жазған жоқпын…
Іздеймін керегімді,
Ішінде маздап оттың.
(Ілияс Омаровтың М.Әлімбаевқа жазған хатынан 21 қаңтар, 1973 ж.)

…Нақтылық, ойлылық, жинақылық - Мұзафар өлеңдерінің ең басты қасиеттерінің бірі.
Мұзафар - біздің із-өкшемізді басып келе жатқандардың ішіндегі ең бір ірі ақын. Оның өзіндік беті бар, қолтаңбасы бар. Әрбір өлеңін жарыққа шығарарда әрбір сөзі үшін күресетін, өзіне-өзі сыншылық жасайтын сарабдал ақын.
Лирик ақын Мұзафар Әлімбаев өлеңдерінен заманның эпикалық зор тынысы, мол құлашы сезіледі.
Сырбай Мәуленов

Мұзафар Әлімбаев - шынтуайтқа келсек, нағыз ғылымның адамы. Оның ғылымға тән таланты, миының зеректігі, асқан төзімділігі мен мүлде ерінбейтін еңбекқорлығы, уақытының көбін қағаз арасында, кітап ішінде өткізуі - бәрі де оның ғалымдық қасиетін айтып тұрған жоқ па?”
Ғафу Қайырбеков

Поэзияны, жалпы әдебиетті Мұзафардай бағалап, оны құдіреттің құдіреті деп ұғынатын адамды, ақынды қаламдас ағалардың арасынан мен әлі кездестіре қойғаным жоқ. Өз әріптестерінің шығармашылығын Мұзафардай қадағалап, қоймай, қомағайлана зерттеп отыратын ағайынды да әлі кездестірген емен.
Мұқағали Мақатаев

Әдебиеттер тізімі

Алтын сандық: Ел аузынан жиналып “Балдырған” журналында жарияланған ертегілер, мысалдар, аңыздар/ Құраст. М.Әлімбаев, К.Толыбаев.- Алматы: Мектеп, 1984.-
184 б.

Әлімбаев М. Ақсерек те көксерек: Тақпақтар, дастандар, ән-өлеңдер, жұмбақтар, жаңылтпаштар.-Алматы: Жалын,1977.-191 б.

Әлімбаев М. Аспандағы әпке: Өлеңдер, ертегілер, жұмбақтар,жаңылтпаштар.-Алматы:Жалын,1982.-136 б.сур.

Әлімбаев М. Балдәурен, шіркін, балалық: Өлеңдер, әндер, аңыздар, ертегілер, дастандар.-Алматы: Жазушы, 1973.-376 б.

Әлімбаев М. Балдырғанның базарлығы. Мектеп пен балабақша сахнасына және сабақтан тыс оқуға лайықталған өлеңдер, әзіл-оспақ, жаңылтпаштар, жұмбақтар, әңгімелер.-Алматы: Қайнар,1977.- 156 бет,сур.

Әлімбаев М. Биікке, биікке: Балаларға арналған өлеңдер.-Алматы:ҚКӘБ,1955.-75 б.

Әлімбаев М. Жауқазын: Дастандар мен өлеңдер.-Алматы:ҚКӘБ, 1959.-100 б.

Әлімбаев М. Жолдар-жылдар: Өлеңдер. - Алматы: Қазмемкөркеммәдеббас, 1964.-184 б.

Әлімбаев М. Жүрек лүпілі: Өлеңдер мен поэма.- Алматы: Жазушы, 1967.-135 б.

Әлімбаев М. Екі тақтай - бір көпір: Өлеңдер, тақпақтар, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертектер.- Алматы: Балауса, 1992. –102 б.

Әлімбаев М. Көңіл күнделігінен: Эссе, зерттеулер.-Алматы: Жалын, 1980.-239 бет:портр,

Әлімбаев М. Көңіл күні. Таңдамалы.- Алматы: Жазушы,1971.-199 б.
Әлімбаев М. Көргендерім көңілде: Деректі эссе, очерктер.-Алматы: Қайнар,1992.-344 б.

Әлімбаев М. Қалам қайраты: Эсселер, сын мақалалар.-Алматы: Жазушы, 1976.-223 б.

Әлімбаев М. Қоянның құлағы неге ұзын?: Өлеңдер, дастан, аңыздар, мысалдар, жұмбақтар, жаңылтпаштар.-Алматы:Балауса, 1996.-176 б.

Әлімбаев М. Құрбыма: Өлеңдер.-Алматы Қазмемкөркәдеббаспасы, 1954.-43 б.

Әлімбаев М. Менің Қазақстаным: Поэма.- Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1960.-104 б.

Әлімбаев М. Менің ойыншығым.- Алматы: ҚКӘБ, 1953.-
8 б.

Әлімбаев М. Өмір. Өнер. Өнерпаз: Эссе, естеліктер, ой-толғамдар.- Алматы:Өнер, 1990. - 459 б.

Әлімбаев М. Өрнекті сөз - ортақ қазына. - Алматы: Қазақстан, 1967.-167 б.

Әлімбаев М. Өскеніңді ел көрсін: Өлеңдер, жұмбақтар, жаңылтпаштар.- Алматы: Мектеп, 1989.-78 б.

Әлімбаев М. Өшпес от. Дастан мен өлеңдер. - Алматы: Жазушы, 1969.-112 б.

Әлімбаев М. Сен дегенде: Өлеңдер, балладалар, мысалдар. - Алматы:Жазушы,1979.- 223 б.

Әлімбаев М. Сүймеген жүрек семеді: Өлеңдер, балладалар, нақылдар. - Алматы:Жазушы,1982.- 228 бет

Әлімбаев М. Таңдамалы: 2 томдық.- Алматы: Жазушы.-
367 б.
Т.1 Өлеңдер.1983.-384 бет. Портр.; 21 см
Т.2 Дастандар. Балладалар. Аңыз-ертегілер

Әлімбаев М. Тәрбие туралы әңгімелер. - Алматы, Қазақстан, 1972.-123 б.

Әлімбаев М. Толқыннан толқын туады: Қазақ әдебиеті қайраткерлері шығармашылығына арналған зерттеулер, эссе, естеліктер.-Алматы: Қазақ университеті, 1992.-245 б.

Әлімбаев М. Ту тіккен: Поэма мен өлеңдер.- Алматы: Жазушы,1974.-154 б.

Әлімбаев М. Халық - ғажап тәлімгер- Алматы: Рауан, 1994.-144 б.
Әлімбаев М. Хас батыр Қасым Қайсенов.-Алматы: Білім қоғамы, 1981.-40 б.

Әлімбаев М. Шығармалар жинағы: Екі томдық.- Алматы: Санат,1997.- 624бет: портр
Т.1: Лирика: Дастандар: Аңыздар
Т.2: Лирика: Аңыздар:Балладалар:Өлеңдер

****

Әлімбаев М. Өмірім-өлеңім // Сөзстан: Әдеби портрет, мақала.- Алматы: Жалын, 1983.- Б.45

Ахметов Ш. Мұзафар Әлімбаев.- Кітапта: Ахметов Ш. Қазақ Совет балалар әдебиеті: Жоғары оқу орындары мен педучилище студенттеріне арналған оқу құралы.–Алматы: Мектеп, 1976.- Б.210-215

Сарбалаев Б. Бүлдіршін күнмен бір күлсін: [Балалар ақыны М.Әлімбаев туралы] // Сарбалаев Б. Өткірдің жүзі.-Алматы: Жазушы, 1992.- Б. 176-188

Мәуленов С. Талғам таразысы: [Ақын М.Әлімбаев туралы] // Мәуленов С. Сыр мен жыр.- Алматы: Жалын, 1991.- Б. 221-230
****

Әбілев Д. Өлең сөз патшасының жауынгері // Қазақ әдебиеті.- 1993.- 29 қазан.- Б.3
Әлімбай М. Айтары барды аузынан қақпас болар: [Жазушымен сұхбат. Әңг. Н.Жұмаханұлы] // Қазақ әдебиеті.-2001.- 23 наурыз.- 7 б.

Балта Ә. Мұзарт шыңдай Мұзаға: [Қазақстанның халық жазушысы, ақын М.Әлімбай 75 жаста] // Ұлан.- 1998.-27 қазан.-Б.2

Бәткеева Б. Бақытым алдан келер кешікпесін: [Ақын М.Әлімбаевтың лирикасындағы елдік рух туралы] // Қазақ тілі мен әдебиеті.- 1997.-№ 1-2.- Б.94-100

Достықтың төл перзенті - ұлы жеңіс!: [Майдангер, сөз өнерінің майталман ұстазы, қазақтың біртуар перзенті Мұзафар Әлімбаймен әңгіме] // Жас алаш.- 1999.- 8 мамыр.- Б. 3

Жыр шашу: Ақын Мұзафар Әлімбаев туралы // Ұлан.-1993.-25 мамыр.- Б.8

Қабдолов З. Аға буынның өкілі: [Жазушы М.Әлімбай туралы] // Заман Қазақстан.-1999.-16 маусым.-Б.9

Қашқынов Ж. Балажанды жыршы // Жас алаш.-1993.-30 қазан.- Б.3

Қыдырбеков Ғ. Сарабдал сөз сардары. - Егем. Қазақстан.-1993.-29 қазан.- Б.5

Марқасқа Мұзағаң: [Ақын М.Әлімбаев 70 жаста] // Алматы ақшамы.-1993.-27 қазан.- Б.3

Молдағалиев Т. Қаламы қолынан түспейтін ақын // Қазақ әдебиеті.-1993.-29 қазан.- Б.2

Мырзалиев Қ., Бөкен А. Бойға қуат, ойға - суат // Егем. Қазақстан. -1993.- 29 қазан.- Б. 4

Негимов С. Алуан қырлы өнерпаз // Жас алаш.-1993.-30 қазан.- Б. 4

Өмір деген кеңістікте осынау, ұшқан құспыз біз де көкте шырылдап…: Ақын, аудармашы, зерттеуші М.Әлімбаев 70 жаста // Халық кеңесі.-1993.- 30 қыркүйек.- Б. 6

Садыр Б. Мұзағаң асқан Мұзарттар: [Қазақстанның халық жазушысы, Қаз. Мемл. Сыйлығының лауреаты, көрнекті ақын М.Әлімбаев туралы] // Егем. Қазақстан.-1998.-7 қараша.- Б.4

Серғазы Г. Ақындар уайымнан арылмайды: [Қазақстан халық жазушысы Мұзафар Әлімбай 75 жаста] // Алматы ақшамы.-1998.-30 қазан.- Б. 6

Тәуірбай Қ. Сөз серкесі: [М.Әлімбай туралы] // Айгөлек.-2002.-№ 2.- Б.8
****
Жетпіске келді Мұзата: 1-4 класс оқушыларына арналған әңгіме / ҚМРБК, Құраст. Оралғазина А. - Алматы, 1993.- 10 б.

Мұзафар Әлімбаев: Методикалық нұсқау хат: / ҚМБРК, Базарбаева М. -Алматы,1977.-10 б.

Мұзафар Әлімбаев: Методикалық ұсыныс /ҚМРБК, Құраст. Исабаев Б. -Алматы, 1983.-10 б.